Để đảm bảo cho việc tái đàn chăn nuôi heo thành công, giải pháp phải chăn nuôi phải đi theo hướng an toàn sinh học. Đây là khuyến cáo đối với ngành chăn nuôi của tỉnh Đăk Lăk.
Nông hộ khó tái đàn chăn nuôi
Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y của tỉnh Đăk Lăk, bệnh dịch tả heo châu Phi xuất hiện trên địa bàn tỉnh từ cuối tháng 5/2019. Tính đến thời điểm hiện nay dịch bệnh đã được phát hiện tại 4.430 hộ ở 143 xã/phường thuộc tất cả các huyện, thành phố trong tỉnh. Dịch bệnh đã buộc phải tiêu hủy 44.822 con heo mắc bệnh, tổng trọng lượng heo phải tiêu hủy lên đến 2.516.014 kg. Đến thời điểm hiện tại, dịch bệnh cơ bản đã có dấu hiệu lắng xuống. TP Buôn Ma Thuột, huyện Krông Ana và Ea Súp đã chính thức công bố hết dịch.
Xem thêm: Xử lý trang trại chăn nuôi heo gây ô nhiễm môi trường
Theo chia sẻ của ngành nông nghiệp Đăk Lăk, thời gian qua tình trạng dịch bệnh tả heo châu Phi xảy ra chủ yếu ở quy mô nông hộ và gây thiệt hại không nhỏ về kinh tế. Làm ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình phát triển sản xuất chăn nuôi của tỉnh Đăk Lăk. Đặc biệt, sau dịch không ít người chăn nuôi ở các địa phương rơi vào tình trạng “trắng chuồng, trắng tay”.
Tuy nhiên, việc tái đàn chăn nuôi heo ở các hộ chăn nuôi này là không hề dễ dàng do nguồn vốn đầu tư gần như mất trắng. Trong khi giá heo giống hiện vẫn đang ở mức cao (khoảng 2 triệu đồng/con). Bên cạnh đó, không phải hộ chăn nuôi nào cũng đáp ứng đủ điều kiện an toàn để được tái đàn.
Ông Nguyễn Hải Sâm, Chủ tịch UBND xã Ea Kly, huyện Krông Păk chia sẻ: Xã Ea Kly là một trong những địa phương có tổng số đàn heo lớn nhất huyện, trước đây tổng đàn heo của xã lên đên trên 12.000 con, tuy nhiên trong năm 2019, do dịch tả heo châu Phi số lượng heo trong toàn xã hiện nay chỉ còn khoảng 5.000 con.
Tuy trên địa bàn xã dịch bệnh đã lắng xuống, nhưng vì nhiều lý do nên người dân chưa mạnh dạn tái đàn, nhiều trang trại tái đàn cũng rất rất dè dặt hoặc vẫn để trống chuồng, còn đối với nhiều hộ dân chăn nuôi nhỏ lẻ thì lại không có đủ điều kiện tái đàn chăn nuôi.
Tại xã Hòa Phú, TP. Buôn Ma Thuột, nơi đầu tiên của tỉnh phát dịch, khiến cho 385 con heo bị tiêu hủy. Sau đợt dịch, hầu hết các hộ chăn nuôi này đều chưa tái đàn lại vì e ngại dịch bệnh bùng phát.
Bà Nguyễn Thị Cành, thôn 5 cho biết, đàn heo của gia đình bị nhiễm dịch tả heo châu Phi nên phải tiêu hủy toàn bộ (gồm 14 con nái và 77 heo thịt). Hiện tại, giá heo đang tăng cao nhưng gia đình vẫn chưa thể tái đàn trở lại do không có vốn và chuồng trại chăn nuôi không đủ điều kiện an toàn dịch bệnh.
Theo Trạm Chăn nuôi và Thú y TP. Buôn Ma Thuột, công tác tái đàn chăn nuôi heo hiện nay chủ yếu diễn ra ở các trang trại của các công ty lớn. Ở các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, số lượng tái đàn giảm mạnh vì giá con giống cao, tâm lý e ngại dịch bệnh và chuồng trại không đáp ứng được yêu cầu.
Còn tại huyện Cư Kuin, công tác tái đàn chăn nuôi heo cũng chỉ được thực hiện chủ yếu ở các trang trại gia công. Ông Nguyễn Văn Chín, Trưởng Trạm Chăn nuôi và Thú y cho biết, tuy dịch tả heo châu Phi đã phát dịch trên địa bàn nhưng tình hình chăn nuôi cơ bản vẫn phát triển ổn định, phần lớn mô hình là chăn nuôi quy mô trang trại nên công tác chống dịch được triển khai rất tốt và mang lại hiệu quả.
Riêng đối với các trang trại của hộ gia đình số lượng tái đàn khoảng 10% do chưa đủ điều kiện. Đối với các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, Trạm luôn khuyến cáo người dân hạn chế tối đa việc tái đàn chăn nuôi heo để bảo đảm cho công tác phòng chống dịch. Các hộ dân muốn tái đàn thì phải đăng ký với Trạm và có sự kiểm tra, giám sát của các cán bộ thú y.
Hướng dẫn xử lý chất thải chăn nuôi hiệu quả hạn chế ô nhiễm môi trường
Hướng đến chăn nuôi bền vững
Theo Sở NN-PTNT của tỉnh Đăk Lăk, việc tái chăn nuôi đàn lợn là việc làm cần thiết nhằm mục đích từng bước tháo gỡ những khó khăn cho người chăn nuôi, góp phần cân đối nguồn thực phẩm, phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng của người dân. Tuy vậy, cũng cần quản lý và kiểm soát chặt chẽ việc tái đàn chăn nuôi, tránh tâm lý nóng vội của người chăn nuôi khi tự ý tái đàn tràn lan, đặc biệt là trong thời điểm giá heo tăng đột biến như thời gian qua.
Sở cũng đã chỉ đạo cho Phòng Nông nghiệp của các địa phương thực hiện một số các nội dung như: theo dõi, hướng dẫn, giám sát chặt chẽ việc tái đàn tại các cơ sở chăn nuôi heo cho phù hợp với tình hình thực tiễn tại mỗi địa phương.
Đối với các cơ sở chăn nuôi heo an toàn dịch bệnh; cơ sở chăn nuôi heo trong môi trường lạnh, môi trường khép kín có ứng dụng các công nghệ tiên tiến, thực hiện tốt biện pháp an toàn sinh học tại những vùng không có dịch; với những vùng bị dịch nhưng đã qua 30 ngày không tái phát dịch, nếu đủ điều kiện thì cho tái đàn, nhưng phải đặc biệt chú ý chất lượng và nguồn gốc của con giống.
Riêng đối với các hộ chăn nuôi heo nhỏ lẻ, chuồng trại không bảo đảm, gây khó khăn trong việc bảo vệ môi trường. Xây dựng tạm bợ thì không nên tái đàn sớm, cần phải chờ cho đến khi bệnh dịch tả heo châu Phi đã được khống chế hoàn toàn. Đồng thời tiến hành sát trùng tiêu độc khu vực xung quanh chuồng trại và các dụng cụ chăn nuôi; khi đã qua 30 ngày trên địa bàn không phát sinh bệnh dịch tả heo châu Phi, các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ mới đủ điều kiện cho tái đàn theo quy định được đưa ra…
